De historische ondergang van de wietpas

Als een maatregel precies het tegendeel oplevert dan de bedoeling was, spreekt men van het ‘Cobra-effect’. Het voert terug op een maatregel die de Britse gouverneur van India 150 jaar geleden bedacht om een einde te maken aan een slangenplaag die de Britse veroveringstocht in de kolonie aanzienlijk bemoeilijkte. De Britse soldaten sneuvelden bij bosjes door de dodelijke beet van deCobraslang en dus zette de gouverneur een forse premie op iedere gedode slang die bij de autoriteiten werd ingeleverd. Op deze manier moest de Cobrapopulatie in India binnen de kortste keren zijn uitgeroeid.

 De belofte van een goede beloning in ruil voor een dode Cobra was niet aan dovemansoren besteed: de straatarme bevolking van India leverde en masse dode slangen in bij de Britse autoriteiten. Zo op het eerste gezicht leek de maatregel dus succesvol te zijn. Tot het moment waarop de Britse kolonisten ontdekten dat de Indiërs zelf Cobra’s fokten om deze tegen een royale beloning dood bij hun overheerser te bezorgen. Daarop werd de regel van een beloning voor iedere dode Cobra in allerijl geschrapt. Omdat Cobra’s plotseling niets meer waard waren besloten de fokkers de beesten massaal in de natuur uit te zetten om de Britten ertoe te bewegen het beloningstelsel weer in te voeren. Daardoor kreeg India met een nog veel grotere Cobraplaag te kampen dan voorheen. De beoogde oplossing voor een levensbedreigend probleem bleek de situatie uiteindelijk alleen maar te hebben verergerd.

Belastingvrij geld verdienen

Een zelfde Cobra-effect valt te verwachten als de kabinetsplannen voor de invoering van de  ‘wietpas’  onverhoopt toch doorgaan. Vooralsnog slaagde hetkabinet-Rutte er niet in om een uitgewerkt plan voor de wietpas voor te leggen aan de Tweede Kamer. Dit is uitgesteld tot na de Provinciale Statenverkiezingen van 2 maart. Maar hoe die wietpas er ook komt, vast staat nu al dat het onlosmakelijk zal leiden tot een Cobra-effect. Onze minister van Veiligheid Ivo Opstelten zegt dat hij met zijn wietpas de georganiseerde criminaliteit te lijf wil gaan, maar zijn plannen zullen precies het tegendeel bewerkstelligen, te weten een enorme economische stimulans voor diezelfde georganiseerde  misdaad.

Stel, de wietpas is realiteit geworden. Buitenlandse toeristen mogen de coffeeshop niet meer in. Even goed blijven zij naar Nederland komen om te kunnen blowen. Nu ze de coffeeshop niet meer inkomen, zijn zij aangewezen op een schaduwcircuit buiten de reguliere coffeeshop om.  Door de wietpas ontstaat een nieuwe markt voor ongecontroleerde verkoop van cannabis. Nieuwe ronde, nieuwe kansen. Velen zullen de geboden kans gretig aangrijpen om deze door het kabinet gecreëerde vorm werkgelegenheid tot hun domein te maken. Belastingvrij geld verdienen wordt er een stuk gemakkelijker op in de wondere wereld van de wiet, die plotseling geen grenzen meer kent.

Totale verwildering

In dat nieuwe circuit is het helemaal geen probleem om meer dan 5 gram cannabis te kopen. Integendeel: hoe meer, hoe liever.  De toerist is ook blij, want een ritje naar Nederland levert nu aanzienlijk meer op dan voorheenverkrijgbaar was in coffeeshopland. In plaats van verdere regulering van de cannabismarkt, zorgt het kabinet met de wietpas voor een totale verwildering van het circuit.

Dit cobra-effect van de wietpas wordt door vele partijen onderkend. Alleen het kabinet schijnt deze waarheid als een koe maar niet in te willen en kunnen zien. Alle lokale gemeenteraden in het Zuiden van Nederland hebben zich unaniem tegen invoering van de wietpas gekeerd, terwijl de wietpas juist was bedoeld om als proef te worden ingevoerd in een aantal van deze gemeenten.

In Amsterdam is burgemeester Eberhard van der Laan ook een verklaard tegenstander van de wietpas. Daarom bezoekt hij buurten en coffeeshops om zelf te ervaren waar knelpunten zitten en coffeeshops evenwichtiger kunnen worden verspreid over de stad. Zo bezocht hij een paar weken geleden een stadsdeel in Amsterdam West om zelf te luisteren naar ervaringen van buurtbewoners met coffeeshops en hun bezoekers. Deze burgemeester wil geen politieke besluiten die een ontwrichtende werking hebben op het straatleven en dus de openbare orde en veiligheid ondermijnen. Hij heeft zelf gezien en gehoord dat Amsterdam niet zonder goed functionerende coffeeshops kan. Deze mogen wat hem betreft geen overlast veroorzaken, vandaar zijn plannen om coffeeshops die ongunstig gelegen zijn in woonbuurten en tot overlast kunnen leiden, te spreiden naar andere locaties in de stad.

Op deze wijze blijft de Amsterdamse bevolking in staat om op verantwoorde wijze cannabis te kopen. Datzelfde beoogt de burgemeester voor de jaarlijks circa 1 miljoen toeristen die vooral voor coffeeshops naar Amsterdam trekken. Er wordt in de hoofdstad hard gewerkt om het Cobra-effect te voorkomen.

Februari 2011, Maurice Veldman

Dit artikel is gepubliceerd in maart 2011 in het maanblad Essensie